نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشآموخته دکتری ترویج و آموزش کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.
2 استادیار مجتمع آموزش عالی سراوان، مجتمع آموزش عالی سراوان، سیستان و بلوچستان، ایران.
3 دانشجوی دکتری مدیریت، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک، اراک، ایران.
چکیده
از آنجا که بهروزی سازمانی با اتخاذ رویکرد مثبتنگری به دنبال بهبود شادی و عملکرد در محیطهای کاری است، طراحی الگوی بهروزی سازمانی در وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، هدف این پژوهش قرار گرفت. این مطالعه از نوع پژوهشهای کیفی است که دادهها از طریق روش نمونهگیری نظری و مصاحبه عمیق ساختاریافته با 18 نفر از مدیران وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی جمعآوری گردید و سپس با استفاده از رویکرد نظریه دادهبنیاد مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. حاصل این مصاحبهها، مجموعهای از مضامین اولیه بود که طی فرایند کدگذاری باز، گردآوری و از درون آنها مقولههایی استخراج شد. سپس در مرحله کدگذاری محوری، پیوند میان این مقولهها ذیل عناوین شرایط علّی، پدیده محوری، راهبردها، عوامل زمینهای، شرایط مداخلهگر و پیامدهای بهروزی سازمانی در قالب پارادایم کدگذاری محوری تبیین شدند. در ادامه و در مرحله کدگذاری انتخابی نیز سیر داستان ترسیم شد. یافتهها نشان داد مؤلفههای فضیلت حرفهای، فضیلت اجتماعی کار و سرمایه روانشناختی افراد از جمله عوامل اصلی در شکل دادن بهروزی سازمانی کارکنان بوده است. بهروزی سازمانی متشکل از سه لذت حرفهای، رابطهای و انعکاسی است که با ایجاد مالکیت روانشناختی در کارکنان به همراه عوامل مداخلهگر و زیرساختی، ایجادکننده پیامدهای انتقالی، توسعهای و عملکردی است.
کلیدواژهها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
Designing a model of organizational well-being in the Ministry of Cooperative, Labor and Social Welfare using the grounded theory approach
نویسندگان [English]
- Mastaneh Ghonji 1
- Zahra Khoshnodifar 2
- Parviz Rahimim Moslehabadi 3
1 PhD student in agricultural promotion and education, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran.
2 Assistant Professor, Saravan Higher Education Complex, Sistan and Baluchistan, Iran.
3 PhD student in management, Arak Branch of Islamic Azad University, Arak, Iran.
چکیده [English]
Well-being means developing a person's potentials and capacities, having control over life, having a goal (working for valuable goals) and experiencing positive relationships. This study is a qualitative research in which data were collected through theoretical sampling method and depth structured interviews with 18 managers of the ministry of Cooperative, Labor and Social Welfare and the foundation was analyzed using the data theory approach.
The result of these interviews was a set of basic that were collected during the open coding process and categories were extracted from them. Then, in the axial coding stage, the link between these categories was explained under the headings of causal conditions, axial phenomena, strategies, contextual factors, intervening conditions and consequences of organizational well-being in the form of axial coding paradigm. Then, in the selected coding stage, the course of the story was drawn. The results showed that professional virtues, social virtues of work and psychological capital of individuals are the main factors in shaping the organizational well—being of employees. Organizational well -being consists of three professional, relational and reflective pleasures that create transitional, developmental and functional consequences by creating psychological ownership in employees along with intervening and infrastructural factors.
کلیدواژهها [English]
- Organizational well-being
- Grounded theory
- Ministry of Cooperatives
- Labor and Social Welfare
- امراللهی بیوکی، ناهید؛ داناییفرد، حسن؛ فانی، علیاصغر و رضائیان، علی (1392). طراحی الگوی بهروزی سازمانی، تبیین نقش محوری سرمایه روانشناختی مثبت در سازمانهای دولتی ایران. دانشگاه تربیت مدرس.
- داناییفرد، حسن و امامی، سید مجتبی (1386). استراتژیهای پژوهش کیفی: تأملی بر نظریهپردازی داده بنیاد. اندیشه مدیریت، دوره 1، شماره 2، ص 97-69.
- داناییفرد، حسن؛ امراللهی بیوکی، ناهید؛ فانی، علیاصغر و رضائیان، علی (1392). کنکاشی پیرامون پیشایندهای مؤثر بر فرایند شکلگیری پدیده بهروزی سازمانی (موردمطالعه: سازمانهای دولتی). پژوهشهای مدیریت عمومی، دوره 6، شماره 19، ص 24-5.
- رحمانسرشت، حسین (1386). تئوریهای سازمان و مدیریت از تجددگرایی تا پساتجددگرایی. تهران: نشر دوران.
- رنگریز، حسن؛ حسنپور، اکبر؛ جعفرینیا، سعید و صبورینیا، میرزاعلی (1399). طراحی الگوی بهروزی سازمانی در شرکت ملی گاز ایران. مدیریت منابع انسانی در صنعت نفت، دوره 12، شماره 46، ص 37-56.
- زارعی متین، حسن؛ طاهری، فاطمه؛ داناییفرد، حسن و اخوانعلوی، حسین (1392). کاوش فرایند بهروزی ذهنی در کارکنان سازمانهای دولتی استان قم با استفاده از نظریه داده بنیاد. مدیریت در دانشگاه اسلامی، دوره 2، شماره 2، ص 244-211.
- ساجدی، سمانه و اسماعیلی شاد، بهرنگ (1398). شناسایی مؤلفههای مؤثر در استقرار نظام بهروزی سازمانی. مدیریت کسب و کار، شماره 44، ص 1-23.
- سرباز حسینی، علیاکبر؛ زینآبادی، حسنرضا؛ عبداللهی، بیژ و عباسیان، حسین (1397). تبیین عوامل بهروزی سازمانی در دانشگاه. پژوهشهای مدیریت انتظامی، دوره 13، شماره 2، ص 332-307.
- شارعپور، محمود (1393). جامعهشناسی آموزشوپرورش. تهران: انتشارات سمت.
- صفری، سعید؛ پولادرگ، عبدالمجید و کاظمی برزی، محمد (1391). تبیین عوامل مؤثر بر ارتقای وجدان کاری با استفاده از مدل فرایند تحلیل سلسله مراتبی. دانشور رفتار و مدیریت پیشرفته، دوره 18، شماره 50، ص 287-314.
- عربان، شجاع؛ ارشدی، نسرین؛ نیسی، عبدالکاظم و بشیلده، کیومرث (1394). طراحی و آزمودن الگویی از برخی متغیرهای فردی، شغلی و سازمانی به عنوان پیشایندهای بهزیستی سازمانی در کارکنان شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب. دستاوردهای روان شناختی دانشگاه شهید چمران اهواز، دوره 22، شماره 2، ص-136-117.
- عسگری، محسن (1385). پذیرش اجتماعی: شاخصی فراگیر در مسائل ترافیکی و حملونقل. هفتمین همایش مهندسی حملونقل و ترافیک ایران.
- فیاضی، مرجان؛ سیمار اصل، نسترن و کاوه، منیژه (1389). استفاده از روانشناسی مثبتگرا در مدیریت و رهبری سازمانی (جنبشی رو به گسترش). همایش ملی چالشهای مدیریت و رهبری در سازمانهای ایران، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان.
- محمدپور، احمد (1392). روش تحقیق کیفی ضد روش 2، منطق و طرح در روششناسی کیفی. انتشارات جامعهشناسان، چاپ دوم، تهران.
- مشبکی اصفهانی، اصغر و رضایی، زینب (1393). بررسی تأثیر فضیلت سازمانی و تعلق خاطر کاری بر تعهد سازمانی. علمی پژوهشی مطالعات مدیریت (بهبود و تحول)، دوره 21، شماره 73، ص 23-1.
- مولوی، حسین؛ ترکان، هاجر؛ سلطانی، ایرج و پالاهنگ، حسن (1389). هنجاریابی و سنجش روایی و پایایی پرسشنامه بهزیستی ذهنی. روانپزشکی و روانشناسی بالینی، دوره 16، شماره 3، ص 238-231.
- هاشمی، سیداسماعیل؛ خواجهپور، نسیم و شلبیده، کیومرث (1398). طراحی الگویی از پیشایندها و پیامدهای زایندگی در کار برای کارکنان شرکت ملی حفاری ایران. مدیریت منابع انسانی در صنعت نفت، دوره 10، شماره 40، ص 146-121.
- Atkinson, S., & Joyce, K. E. (2011). The place and practices of well-being in local governance. Environment and Planning C. Government and Policy, 29(1), 133-148.
- Bakker, A. B., & Leiter, M. P. (2010). Work engagement: a handbook of essential theory and research. (Eds). New work: psychology press.
- Bakker, A. B., Schaufeli, & Wilmar, B. (2008). Positive organizational behavior: engaged employees in flourishing organization. Journal of Organization Behavior, 29, 147-154.
- Belfield, R., & Marsden, D. (2002). Matchmaking: the influence of monitoring environments on the effectiveness of performance pay systems. LSE Research Online Documents on Economics 3636, London School of Economics and Political Science, LSE Library.
- Creswell, J. W. (2012). Educational research: Planning, conducting, and evaluating quantitative and qualitative research. 4th Edition. Boston: Pearson Publication.
- Denzin, N.K., & Giardina, M.D. (2009). Qualitative inquiry and social justice, Walnut Creek, CA: Left coast press.
- Diener, E., Suh, E., & Oishi, S. (1997). Recent findings on subjective well-being. Indian Journal of Clinical Psychology, 24(1), 25-41.
- Eisenhardt, K. M. (1989). Building theories from case study research. Academy of management review, 14(4), 532-550.
- Grawitch, M. J., Gottschalk, M., & Munz, D. C. (2006). The path to a healthy workplace: a critical review linking healthy workplace practicing, employee well-being and organizational improvements. Consulting psychology Journal, 58(3), 129.
- Hackman, J.R., & Oldham, G. R. (1980). Work design. Group and organization studies, 7(1), 121-124.
- James, L. A., & James, L. R. (1989). Integrating work environment perceptions: Explorations into the measurement of meaning. Journal of Applied Psychology, 74(5), 739-751.
- Keyes, C. L. M. (1998). Social well-being. Social psychology quarterly, 61(2), 121-140
- Meyers, M.C., Adams, B.G., Sekaja, L., Buzea, C., Cazan, A. M., Gotea, M., S tefenal, D., & Woerkom, M. (2019). Perceived organizational support for the use of employee’s strengths and employee well-being: a cross-country comparision. Journal of Happiness studies, 20, 1825-1841.
- Oades, L. G., Steger, M., Fave, A. D., & Passmore, J. (2016). The wiley blackwell handbook of the psychology of positivity and strengths‐based approaches at work, WILEY Blackwell.
- Pierce, L., Gardner, D.G., & Courtney, C. (2015). Organization-based self-esteem and well-being: empirical examination of a spillover effect: European. Journal of Work and Organizational Psychology, 25(2), 1-19.
- Ryff, C. D. (1989). Happiness is everything, or is it? Explorations on the meaning of psychological well-being. Journal of personality and social psychology, 57(6), 1069-1081.
- Seligman, M. E. (2002). Authentic happiness: Using the new positive psychology to realize your potential for lasting fulfillment. New York, NY, US: Free Press.
- Strauss, A. L., & Corbin, J. (1990), Basics of Qualitative Research: Grounded Theory Procedures and Techniques, Sage Pub.
- Turban, D. B., & Yan, (2016). Relationship of eudemonia and hedonic with work outcomes. Journal of managerial Psychology, 31(6), 1006-1020.
- Wallace, A., & Shapiro, S. (2006). Mental balance and well-being. Journal of American Psychologist, 61, 690-701.