نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشجوی دکتری رشته‌ مدیریت دولتی، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه قم. ایران

چکیده

سازمان‌ها بدون تمایل افراد به همکاری، قادر به توسعه اثربخشی خود نیستند. تفاوت همکاری خودجوش و اجباری از اهمیت خاصی برخوردار است. در حالت اجباری فرد وظایف خود را بر اساس مقررات و قوانین و استانداردهای تعیین‌شده سازمان‌ها و صرفاً در حد رعایت الزامات انجام می‌دهد. درحالی‌که در همکاری خودجوش و آگاهانه افراد، کوشش‌ها، توان و بصیرت خود را برای شکوفایی توانایی‌های خود به نفع سازمان به کار می‌گیرند. امروزه در ادبیات نوین مدیریت از رفتارهای خودجوش و آگاهانه افراد در سازمان با عنوان رفتار شهروندی سازمانی نامبرده می‌شود. با توجه به اهمیت این نوع رفتارها و تأثیر آن در عملکرد و بهره‌وری سازمان‌ها، هدف کلی این پژوهش بررسی رابطه رفتار شهروندی سازمانی با عملکرد کارکنان استانداری اصفهان می‌باشد. ازاین‌رو یک چهارچوب مفهومی با پنج بعد نوع‌دوستی، وظیفه‌شناسی، جوانمردی، نگرش مدنی و ادب و احترام مدنظر قرارگرفته است. تحقیق حاضر ازنظر هدف کاربردی عملی و از جنبه روش توصیفی- پیمایشی می‌باشد. ابزار گردآوری داده‌ها پرسشنامه استاندارد پادساکف و همکاران (2000) بوده است. روایی پرسشنامه به شکل صوری و پایایی آن از طریق ضریب آلفای کرونباخ مورد تأیید قرارگرفته است. جامعه آماری کارکنان استانداری اصفهان بوده و بر اساس نمونه‌گیری تصادفی ساده و فرمول کوکران تعداد نمونه 87 برآورد شده است نتایج پژوهش نشان داد که میزان رفتار شهروندی سازمانی کارکنان در این سازمان در سطح مناسبی است. بین رفتار شهروندی سازمانی و ابعاد آن و عملکرد رابطه معنی‌داری وجود دارد. مؤثرترین عامل در بین متغیرهای مستقل بر عملکرد فضیلت مدنی می‌باشد. در اولویت‌بندی مؤلفه‌های رفتار شهروندی سازمانی بالاترین رتبه مربوط به فضیلت مدنی و کمترین رتبه مربوط به وظیفه‌شناسی بوده است. بین رفتار شهروندی سازمانی و ویژگی‌های جمعیت شناختی تفاوت معنی‌داری وجود ندارد. درمجموع رفتار شهروندی سازمانی بر عملکرد کارکنان تأثیر مثبت دارد و باعث افزایش عملکرد کارکنان می‌شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات