نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری رشته مدیریت بازرگانی گرایش رفتار سازمانی و مدیریت منابع انسانی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران.

2 دانشیار، گروه مدیریت بازرگانی دانشکده علوم انسانی دانشگاه گیلان، رشت، ایران.

چکیده

ترک خدمت کارکنان باتجربه و برخوردار از مهارت‌ها و توانائی‌های بالا می‌تواند برای سازمان بسیار هزینه‌ساز باشد. بنابراین، شناسایی عوامل مؤثری که می‌تواند تمایل به ترک شغل کارکنان را کاهش دهد، اهمیت فراوانی دارد. هدف از انجام این پژوهش بررسی تأثیر سرمایه روانشناختی و جو ارائه خدمات به کارکنان در تمایل به ترک شغل با توجه به نقش میانجی‌گری اشتیاق و رضایت شغلی بوده است. پژوهش حاضر از لحاظ جهت‌گیری‌ و هدف پژوهش کاربردی و توصیفی، از لحاظ استراتژی‌های پژوهش پیمایشی و از لحاظ ماهیت همبستگی می‌باشد. در این پژوهش از ابزار پرسشنامه‌ برای گردآوری داده‌ها استفاده شده است. جامعه آماری این پژوهش کارکنان دانشگاه گیلان بوده و شیوه نمونه گیری به صورت غیر احتمالی در دسترس است که با استفاده از فرمول کوکران 283 نفر انتخاب شدند. جهت آزمون فرضیه‌های تحقیق از روش مدل‌سازی معادلات ساختاری با استفاده از نرم‌افزار اسمارت پی ال اس استفاده شد. یافته‌های پژوهش نشان داد جو ارائه خدمات و سرمایه روانشناختی بر اشتیاق شغلی تأثیر مثبت و معناداری دارد. همچنین اشتیاق شغلی بر رضایت شغلی تأثیر مثبت و معنادار و بر تمایل به ترک خدمات تأثیر منفی و معناداری دارد. رضایت شغلی نیز بر تمایل به ترک خدمت تأثیر منفی و معنادار دارد. نقش میانجی‌گری اشتیاق شغلی و رضایت شغلی نیز تائید گردید. مدیران سازمان‌ها می‌توانند با تقویت عوامل تأثیرگذار بر اشتیاق شغلی از جمله جو ارائه خدمات و سرمایه‌ روانشناختی،‌ میزان تمایل به ترک خدمت کارکنان را کاهش دهند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The impact of psychological capital and the services to employees climate in the turnover intention due to the role of employee engagement and job satisfaction

نویسندگان [English]

  • Seyyed Hassan Aletaha 1
  • Mohsen Akbari 2

1 Ph.D. Candidate in business Management- Organization behavior and Human Resource management, university of Isfahan, Isfahan, Iran.

2 Associate Professor, Faculty of Literature and Humanities, University of Guilan, Rasht, Iran.

چکیده [English]

The abandonment of service from the organization's employees can be highly competitive, especially when experienced employees and high - ranking employees have their skills and capabilities.it is important to identify the effective factors that can reduce the willingness to leave the job. The present study is a questionnaire in terms of the purpose of the applied research in terms of the purpose of descriptive research, in terms of the nature of ali and in terms of data collection methods. The statistical population of this study includes employees of University of guilan. In order to test the hypotheses, structural equation modeling method was used using Smart PLS software. According to data analysis, the research findings showed that the climate of service delivery and psychological capital has a positive and significant effect on job aspiration. Also, job satisfaction on job satisfaction has a positive and meaningful effect on the willingness to leave services. Job satisfaction also affects the desire to leave the service negatively and significantly. The mediation of job satisfaction and job satisfaction was also confirmed. Organizations can significantly reduce the willingness to leave service by strengthening factors affecting job desire, including service climate and psychological capital.

کلیدواژه‌ها [English]

  • psychological capital
  • service climate
  • employee engagement
  • job satisfaction and turnover intention
  1.  

    1. احمدی، پروین؛ بیگم رضازاده شیراز، فاطمه و صادقی، فرشته (1393). عوامل مؤثر در تمایل به ترک خدمت فرهنگیان دارای تحصیلات عالی (کارشناسی ارشد و بالاتر). فصلنامه اندیشه‌های نوین تربیتی، دوره 10، شماره 1، 96-74.
    2. اکرادی، احسان و صدفی موسوی، سیده ساناز (1397)، بررسی نقش میانجی قرارداد روان‌شناختی در رابطه بین رهبری پدرسالار و تمایل به ترک شغل، فصلنامه فرهنگ مشاوره و روان‌درمانی، سال 9، شماره 35، 99-116.
    3. امیری، قاسم و محمودزاده، سیدمجتبی (1394). بررسی عوامل مؤثر بر کاهش ترک خدمت کارکنان در سازمان‌های دولتی ایران (مطالعه موردی: ستاد وزارت راه و شهرسازی). مدیریت فرهنگ‌سازمانی، دوره 31، شماره 2، 579-559.
    4. پیام، مهدی؛ نگین تاجی، صدیقه؛ بشلیده، کیومرث؛ نگین تاجی، مجید و هاشمی، سید اسماعیل (1397). رابطه‌ی هوش معنوی، قدردانی، تعهد سازمانی و اشتیاق شغلی با رفتار شهروندی سازمانی. پژوهش‌های روان‌شناسی بالینی و مشاوره، دوره 8، شماره 1، 36-21.
    5. ترک زاده، جعفر و فریدونی، فائزه (1397). پیش‌بینی شیوع رفتارهای سیاسی سازمانی در انواع جوسازمانی. جامعه‌شناسی کاربردی. مجله پژوهشی علوم انسانی دانشگاه اصفهان، دوره 29، شماره 3، 138-117.
    6. تفته، مرضیه. (1397). رابطه‌ی هوش معنوی و ادارک از جوسازمانی با سرمایه فکری کارکنان دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت. فصلنامه علمی پژوهشی رهیافتی نو در مدیریت آموزشی، دوره 9، شماره 2، 150-129.
    7. داوری، علی و رضازاده، آرش (1392). مدل‌سازی معادلات ساختاری با نرم‌افزار PLS، سازمان انتشارات جهاد دانشگاهی، چاپ اول.
    8. رفیعیان، امید؛ رضایی منش، بهروز و حسین‌پور، داوود (1395). تأثیر سیستم‌های پاداش و جوسازمانی بر اشتیاق شغلی کارکنان شرکت‌های خدمت محور. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه علامه طباطبایی.
    9. خرازی، سیّد کمال؛ میر کمالی، سید محمد و ترکی، علی (1392)، رهبری خدمتگزار سازمان و رضایت شغلی کارکنان، چشم‌انداز مدیریت دولتی، شماره 14، 87-116.
    10. سلطانی، مرتضی؛ نجات، سهیل؛ خمویی، فرشید و پسندیده، پوریا (1396). بررسی پیشایندهای قصد ترک خدمت (مطالعه‌ای در یک بیمارستان دولتی). مدیریت فرهنگ‌سازمانی، دوره 15، شماره 3، 573-551.
    11. شکی، فاطمه؛ بای، ناصر؛ رضایی شیرازی، رضا (1394). مطالعه رابطه بین جو ارائه خدمات با تعهد کاری کارکنان استخرهای استان گیلان. اولین همایش ملی علوم ورزشی نوین، ورزش حرفه‌ای و ارتقای تندرستی. گنبدکاووس.
    12. ضیاء‌الدینی، محمد و رمضانی قوام‌آبادی، سکینه. (1392). الگوی غنی‌سازی و اشتیاق شغلی برای سنجش میزان تمایل به ترک خدمت کارکنان. مطالعات مدیریت راهبردی، شماره 15، 199-177.
    13. طاهرلو، ثریا؛ فضل زاده، علیرضا؛ صنوبر، ناصر و فاریابی، محمد (1396)، تأثیر تناسب شخص- شغل بر تمایل به ترک خدمت و بهبود کیفیت شغلی با تأکید بر نقش دلبستگی شغلی: شواهدی از صنعت کارگزاری، مدیریت فرهنگ‌سازمانی، دوره 51، شماره 2، 249-269.
    14. عزیزیان کهن، نسرین و دهقانی، ماهرخ و بهتاج، ایوب و کریمیان پور، غفار (1397). تدوین مدل ارتباطی سرمایه روان‌شناختی و اشتیاق شغلی با میانجی‌گری خودکارآمدی شغلی در بین کارکنان اداره کل ورزش و جوانان استان اردبیل. مطالعات راهبردی ورزش و جوانان، دوره 17، شماره 40، 10-33.
    15. علیزاده ثانی، محسن؛ حسینی، ابوالحسن و تبسمی، امیر (1397)، تأثیر امکانات رفاهی بر سرمایه روان‌شناختی مثبت، فصلنامه علمی پژوهشی مطالعات مدیریت (بهبود و تحول)، سال 27، شماره 87، 29-44.
    16. علی‌فرّی، ملیحه؛ وکیلی فرد، حمیدرضا؛ بنی مهد، بهمن و رویایی، رمضانعلی (1397). نقش تعدیل‌کنندگی تیپ شخصیتی افراد در تأثیر درک مسئولیت اجتماعی بر رضایت و تعهد شغلی حسابداران، فصلنامه علمی پژوهشی حسابداری مدیریت، سال 11، شماره 36، 93-111.
    17. قاسمی جوبنه، رضا؛ زهراکار، کیانوش؛ همدمی، میثم و کریمی، کامبیز (1395). نقش سلامت معنوی و ذهن آگاهی در سرمایه روان‌شناختی دانشجویان. مجله پژوهش در آموزش علوم پزشکی، دوره 8، شماره 2، 27-36.
    18. کوشازاده، سیدعلی و کوشازاده، فاطمه (1393). رابطه عدالت سازمانی با تمایل به ترک خدمت کارکنان: نقش واسطه جو سکوت سازمانی، عجین شدن با شغل و تحلیل رفتگی. مجله مدیریت توسعه و تحول، شماره 16، 69-61.
    19. کمیلی، راضیه؛ ادهمی مقدم، فرهاد و صاحب الزمانی، محمد (1396). بررسی مقایسه‌ای تمایل به ترک خدمت، فرسودگی و رضایت شغلی در پرستاران شاغل در بیمارستان‌های دانشگاه علوم پزشکی تهران قبل و بعد از اجرای طرح تحول نظام سلامت سال 1395. مدیریت بهداشت و درمان (نظام سلامت)، دوره 8، شماره 4، 58-51.
    20. مرادی مقدم، مجید؛ جعفری، سکینه و نبوی، سیده مریم (1396)، روابط ساختاری سبک رهبری اصیل با اشتیاق شغلی و رفتار سازمانی مثبت معلمان. فصلنامه رهبری و مدیریت آموزشی، سال 11، شماره 2، 67-84.
    21. مساح، هاجر؛ عریضی سامانی، سید حمیدرضا و کلانتری، مهرداد (1396). نقش اشتیاق شغلی در رابطه کامیابی در کار با تعهد به تدریس، رضایت شغلی و احساس تعلق شغلی: ارائه الگوی خودگردان. فصلنامه مشاوره شغلی و سازمانی، دوره 9، شماره 30، 72-48.
    22. مهرابی، سینا (1395). مطالعه نقش میانجی گرایانه ادراکات مشتریان در تأثیرگذاری جو ارائه خدمات بر رفتار مشتریان بانکداری شرکتی (مورد کاوی: بانک ملت). رساله کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهر قدس، دانشکده ادبیات و علوم انسانی.
    23. نصیری ولیک‌بنی، فخرالسادات؛ اردلان، محمدرضا و بهشتی‌راد، رقیه (1394). بررسی تأثیر صخره شیشه‌ای بر اشتیاق شغلی با نقش میانجی سکوت سازمانی (مطالعه موردی: کارکنان زن دانشگاه بوعلی سینای همدان). فصلنامه زن در توسعه و سیاست. دوره 13، شماره 3، 398-377.
    24. وفاجو، معصومه و حیدری، غلامحسین (1397). رابطه بین عدالت سازمانی و تمایل به ترک شغل کارکنان (موردمطالعه: سازمان امور مالیاتی کشور). فصلنامه علمی - پژوهشی تحقیقات مدیریت آموزشی، سال نهم، شماره 4، 39-58.
    25. همتی نوعدوست گیلانی، مهناز؛ مهرابیان، فردین و رئوفی سنگاچین، یاسره (1397). همبستگی ادراک از سیاست‌های ارزیابی عملکرد با رضایت شغلی و تمایل به ترک شغل در کارکنان دانشگاه علوم پزشکی گیلان. نشریه مدیریت ارتقای سلامت، دوره 7، شماره 2، 8-1.
    26. Abid, G. Zahra, I & Ahmed, A. (2016). Promoting thriving at work and waning turnover intention: A relationalperspective, Future Business Journal 2, pp.127–137.
    27. Akdol, B. Arikboga, F. S. (2015), The Effects of Leader Behavior on Job Satisfaction: A Research on Technology Fast50 Turkey Companies", Procedia - Social and Behavioral Sciences 195, pp.278 – 282.
    28. Akgunduz, Y and Sanli, S. C. (2017). The effect of employee advocacy and perceived organizational support on job embeddedness and turnover intention in hotels, Journal of Hospitality and Tourism Management, Volume 31. pp.118–125.
    29. Cho, Y. J, & Lewis, G. B. (2012). Turnover Intention and Turnover Behavior: Implications for Retaining Federal Employees. Review of Public Personnel Administration, 32(1), pp.4–23.
    30. Cronbach, L. (1951). Coefficient Alpha and the Internal Structure of Tests. Psychometrical, 16, pp.297-334.
    31. Fitwi, T. Abdissa, G. (2016). The Impact of Internal Service Climate on Employees Job Satisfaction: With Reference to Commercial Bank of Ethiopia, Gedeo Zone, Global Journal of Management and Business, 16(3), pp.56-68.
    32. Fornell, C. & Larcker, D. F. (1981). Structural equation models with unobservable variables and measurement error: Algebra and statistics. Journal of marketing research, pp. 382-388.
    33. Gupta, M. Shaheen, M. (2017). Impact of Work Engagement on Turnover Intention: Moderation by Psychological Capital in India. Business: Theory and Practice, pp.136–143.
    34. Henseler, J. Ringle, C. M, & Sinkovics, R. R. (2009). The use of partial least squares path modeling in international marketing. In New challenges to international marketing, pp.277-319.
    35. Hulland, J. (1999). Use of partial least squares (PLS) in strategic management research: A review of four recent studies. Strategic management journal, 20(2), pp.195-204.
    36. Ilkhanizadeh, S. & Karatepe, O. M. (2017). An examination of the consequences of corporate social responsibility in the airline industry: Work engagement, career satisfaction, and voice behavior. Journal of Air Transport Management, 59, pp.8-17.
    37. Jain, R. Balu. L. (2018). Impact of Employee Engagement on Job Satisfaction at Ultratech Cement Limited-HCW. International Journal of Computer & Mathematical Sciences, Vol7, 3, 51-45.
    38. Jiang, K. Chuang, C. H. & Chiao, Y. C. (2015). Developing collective customer knowledge and service climate: The interaction between service-oriented high-performance work systems and service leadership. Journal of Applied Psychology, 100(4). pp.1089-1108.
    39. Kang, h. J. Busser, J. (2018). Impact of service climate and psychological capital on employee engagement: The role of organizational hierarchy. International Journal of Hospitality Management. 75. Pp.9-1.
    40. Karatepe, O. Ngeche, R. (2012). Does Job Embeddedness Mediate the Effect of Work Engagement on Job Outcomes? A Study of Hotel Employees in Cameroon. Journal of Hospitality Marketing & Management, 21, pp. 440-461.
    41. Karatepe, O. Karadas, G. (2015), "Do psychological capital and work engagement foster frontline employees’ satisfaction? A study in the hotel industry", International Journal of Contemporary Hospitality Management, 27, pp. 1254-1278.
    42. Li, Y. Huang, H. and Chen, Yi-Yi. (2020). Organizational climate, job satisfaction, and turnover in voluntary child welfare workers. Children and Youth Services Review. 119, Issue 1, pp. 1-10.
    43. Nguyen, N. Borteyrou, X.(2016). Core self-evaluations as a mediator of the relationship between person– environment fit and job satisfaction among laboratory technicians, Personality and Individual Differences 99, pp. 89.
    44. Nunnally, J. C. (1978). Psychometric theory (2nd edit.) mcgraw-hill. Hillsdale, NJ.‏
    45. Nunnally, J. C. (1994). The assessment of reliability. Psychometric theory.
    46. Ouyang, Zhongming, Sang, Jinyan, Li, Ping, Peng, Jiaxi. (2015). Organizational justice and job insecurity as mediators of the effect of emotional intelligence on job satisfaction: A study from China, Personality and Individual Differences 76, pp. 147–152.
    47. Paek, S. Schuckert, M. Kim, T.T. Lee, G. (2015). Why is hospitality employees’ psychological capital important? The effects of psychological capital on work engagement and employee morale. Int. J. Hosp. Manag. 50, pp. 9–26.
    48. Park, J. Gursoy, D. (2012). Generation effects on work engagement among U.S. hotel employees. International Journal of Hospitality Management. 31, Issue 4, pp. 1195-1202.
    49. Rothbard, N.P. Patil, S.V. (2011). Being There: Work Engagement and Positive Organizational Scholarship. In G.M. Spreitzer & K.S. Cameron (Eds.), The Oxford Handbook of Positive Organizational Scholarship. New York: Oxford University Press, pp. 1-25.
    50. Tepayakul, R. Rinthaisong, I. (2018). Job Satisfaction and Employee Engagement among Human Resources Staff of Thai Private Higher Education Institutions. The Journal of Behavioral Science, 13, Issue 2, pp. 68-81.
    51. Tenenhaus, M. Amato, S. Esposito Vinzi, V. (2004). A global goodness-of-fit index for PLS structural equation modelling. In Proceedings of the XLII SIS scientific meeting, 1, pp. 739-742.
    52. Tepret, N.Y. Tuna, K. (2015). Effect of Management Factor on Employee Job Satisfaction: An Application in Telecommunication Sector", Procedia - Social and Behavioral Sciences 195, pp. 673 – 679.
    53. Tsaur, S. H. Hsu, F. S. Lin, H. (2019). Workplace fun and work engagement in tourism and hospitality: The role of psychological capital. International Journal of Hospitality Management. 81, pp. 131-140.
    54. Wang, C. Xu, J. Zhang, T. C. Li, Q. M. (2020). Effects of professional identity on turnover intention in China's hotel employees: The mediating role of employee engagement and job satisfaction. Journal of Hospitality and Tourism Management. 45, pp. 10-22.
    55. Wetzels, M. Odekerken-Schröder, G, Van Oppen, C. (2009). Using PLS path modeling for assessing hierarchical construct models: Guidelines and empirical illustration. MIS quarterly, pp. 177-195.‏