نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه مدیریت بازرگانی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران.

2 استاد گروه مدیریت ورزشی، دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه گیلان، ایران.

3 کارشناس ارشد مدیریت منابع انسانی، موسسه آموزش عالی راهبرد شمال، گیلان، ایران.

4 کارشناس ارشد مدیریت بازرگانی، موسسه آموزش عالی راهبرد شمال، گیلان، ایران.

چکیده

در دو دهه اخیر، علاوه بر عملکرد درون نقشی کارکنان، عملکرد فرا نقشی آن‌ها نیز به‌عنوان شاخصی برای ارزیابی الگوهای رفتاری و فکری کارکنان مورد اهمیت بوده است. در این میان با افزایش تمرکز ادبیات حوزه مدیریت سازمان بر مفهوم مسئولیت‌پذیری اجتماعی، نگاه به رهبری سازمان نیز تغییر مهمی پیدا نموده و سبک رهبری مسئولیت‌پذیر، مورد توجه قرارگرفته است، در همین راستا پژوهش حاضر باهدف بررسی تأثیر سبک رهبری مسئولیت‌پذیر بر رفتار شهروندی سازمانی از طریق نقش میانجی عدالت سازمانی و تعهد سازمانی انجام‌شده است. پژوهش ازنظر هدف کاربردی و ازلحاظ روش گردآوری داده‌ها توصیفی-پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش کلیه کارکنان جمعیت هلال‌احمر استان گیلان به تعداد 354 نفر است که حجم نمونه موردنیاز با استفاده از روش حجم نمونه موردنیاز برای روش مدل‌سازی معادلات ساختاری، 230 نفر تعیین شد که با روش تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده‌ها چهار پرسشنامه رهبری مسئولیت‌پذیر بر اساس مقاله هان و همکاران (2019)، پرسشنامه رفتار شهروندی سازمانی دانگلانگ و همکاران (2020)، پرسشنامه تعهد سازمانی کیم و همکاران (2020) و پرسشنامه عدالت سازمانی دانگلانگ و همکاران (2020) بر اساس طیف لیکرت بود که روایی و پایایی آن مورد تأیید قرار گرفت. درنهایت از 230 پرسشنامه توزیع‌شده، 218 پرسشنامه کامل جمع‌آوری شد. تجزیه‌وتحلیل داده‌ها با استفاده از روش مدل معادلات ساختاری در نرم‌افزار Amos و SPSS انجام شد. نتایج نشان داد رهبری مسئولیت‌پذیر، تعهد سازمانی و عدالت سازمانی تأثیر معنادار و مستقیمی بر رفتار شهروندی سازمانی دارند. همچنین نقش میانجی عدالت سازمانی و تعهد سازمانی نیز در تأثیر رهبری مسئولیت‌پذیر بر رفتار شهروندی سازمانی، تأیید شد.

کلیدواژه‌ها