وحید میرزایی؛ صحرا نادی مقدم
دوره 8، شماره 1 ، فروردین 1401، ، صفحه 133-171
چکیده
فعالیتهای داوطلبانه و فرا نقش کارکنان که در ادبیات نوین مدیریت، رفتار شهروندی سازمانی نامیده میشوند؛ به سبب تأثیر در ارتقای عملکرد و افزایش اثربخشی سازمانی، بیش از پیش در سازمانهای امروزی مورد توجه قرارگرفتهاند. پیرو این امر، پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر رشد شغلی بر رفتار شهروندی سازمانی با توجه به نقش میانجی تعهد شغلی، ...
بیشتر
فعالیتهای داوطلبانه و فرا نقش کارکنان که در ادبیات نوین مدیریت، رفتار شهروندی سازمانی نامیده میشوند؛ به سبب تأثیر در ارتقای عملکرد و افزایش اثربخشی سازمانی، بیش از پیش در سازمانهای امروزی مورد توجه قرارگرفتهاند. پیرو این امر، پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر رشد شغلی بر رفتار شهروندی سازمانی با توجه به نقش میانجی تعهد شغلی، صورت گرفت. این پژوهش به لحاظ هدف، کاربردی و از نظر روش گردآوری دادهها، توصیفی-پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش، کلیه اساتید دانشگاه آزاد اسلامی مشهد به تعداد 243 نفر میباشد که تعداد 149 نفر از ایشان بر اساس فرمول کوکران و با روش نمونهگیری تصادفی ساده، انتخاب شدند. به منظور گردآوری دادهها از پرسشنامههای استاندارد رفتار شهروندی سازمانی شارما و جین (2014)، تعهد شغلی کارسون و بدیان (1994) و رشد شغلی ونگ و شی (2011) استفاده گردید. روایی پرسشنامهها با روش روایی محتوایی و پایایی آنها با محاسبه ضریب آلفای کرونباخ تأیید گشت. میزان آلفای کرونباخ رشد شغلی، رفتار شهروندی سازمانی و تعهد شغلی به ترتیب 0/932، 0/936 و 0/90 محاسبه گردید. تجزیهوتحلیل دادهها با استفاده از نرمافزار Amos و با روش معادلات ساختاری انجام شد. نتایج پژوهش نشان داد رشد شغلی و تعهد سازمانی، تأثیر مثبت و معناداری بر رفتار شهروندی سازمانی دارند. همچنین نقش میانجی تعهد سازمانی در ارتباط بین رشد شغلی و رفتار شهروندی سازمانی، تأیید گشت. به عبارتی رشد شغلی سازمانی از طریق افزایش تعهد سازمانی، باعث افزایش رفتار شهروندی سازمانی میگردد.
محسن اکبری؛ مهر علی همتی نژاد؛ امید عظیمیان؛ آرزو حسین زاده
دوره 6، شماره 2 ، مهر 1399، ، صفحه 33-71
چکیده
در دو دهه اخیر، علاوه بر عملکرد درون نقشی کارکنان، عملکرد فرا نقشی آنها نیز بهعنوان شاخصی برای ارزیابی الگوهای رفتاری و فکری کارکنان مورد اهمیت بوده است. در این میان با افزایش تمرکز ادبیات حوزه مدیریت سازمان بر مفهوم مسئولیتپذیری اجتماعی، نگاه به رهبری سازمان نیز تغییر مهمی پیدا نموده و سبک رهبری مسئولیتپذیر، مورد توجه قرارگرفته ...
بیشتر
در دو دهه اخیر، علاوه بر عملکرد درون نقشی کارکنان، عملکرد فرا نقشی آنها نیز بهعنوان شاخصی برای ارزیابی الگوهای رفتاری و فکری کارکنان مورد اهمیت بوده است. در این میان با افزایش تمرکز ادبیات حوزه مدیریت سازمان بر مفهوم مسئولیتپذیری اجتماعی، نگاه به رهبری سازمان نیز تغییر مهمی پیدا نموده و سبک رهبری مسئولیتپذیر، مورد توجه قرارگرفته است، در همین راستا پژوهش حاضر باهدف بررسی تأثیر سبک رهبری مسئولیتپذیر بر رفتار شهروندی سازمانی از طریق نقش میانجی عدالت سازمانی و تعهد سازمانی انجامشده است. پژوهش ازنظر هدف کاربردی و ازلحاظ روش گردآوری دادهها توصیفی-پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش کلیه کارکنان جمعیت هلالاحمر استان گیلان به تعداد 354 نفر است که حجم نمونه موردنیاز با استفاده از روش حجم نمونه موردنیاز برای روش مدلسازی معادلات ساختاری، 230 نفر تعیین شد که با روش تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار گردآوری دادهها چهار پرسشنامه رهبری مسئولیتپذیر بر اساس مقاله هان و همکاران (2019)، پرسشنامه رفتار شهروندی سازمانی دانگلانگ و همکاران (2020)، پرسشنامه تعهد سازمانی کیم و همکاران (2020) و پرسشنامه عدالت سازمانی دانگلانگ و همکاران (2020) بر اساس طیف لیکرت بود که روایی و پایایی آن مورد تأیید قرار گرفت. درنهایت از 230 پرسشنامه توزیعشده، 218 پرسشنامه کامل جمعآوری شد. تجزیهوتحلیل دادهها با استفاده از روش مدل معادلات ساختاری در نرمافزار Amos و SPSS انجام شد. نتایج نشان داد رهبری مسئولیتپذیر، تعهد سازمانی و عدالت سازمانی تأثیر معنادار و مستقیمی بر رفتار شهروندی سازمانی دارند. همچنین نقش میانجی عدالت سازمانی و تعهد سازمانی نیز در تأثیر رهبری مسئولیتپذیر بر رفتار شهروندی سازمانی، تأیید شد.
مجید صالحیان
دوره 6، شماره 2 ، مهر 1399، ، صفحه 110-138
چکیده
سازمانها بدون تمایل افراد به همکاری، قادر به توسعه اثربخشی خود نیستند. تفاوت همکاری خودجوش و اجباری از اهمیت خاصی برخوردار است. در حالت اجباری فرد وظایف خود را بر اساس مقررات و قوانین و استانداردهای تعیینشده سازمانها و صرفاً در حد رعایت الزامات انجام میدهد. درحالیکه در همکاری خودجوش و آگاهانه افراد، کوششها، توان و بصیرت ...
بیشتر
سازمانها بدون تمایل افراد به همکاری، قادر به توسعه اثربخشی خود نیستند. تفاوت همکاری خودجوش و اجباری از اهمیت خاصی برخوردار است. در حالت اجباری فرد وظایف خود را بر اساس مقررات و قوانین و استانداردهای تعیینشده سازمانها و صرفاً در حد رعایت الزامات انجام میدهد. درحالیکه در همکاری خودجوش و آگاهانه افراد، کوششها، توان و بصیرت خود را برای شکوفایی تواناییهای خود به نفع سازمان به کار میگیرند. امروزه در ادبیات نوین مدیریت از رفتارهای خودجوش و آگاهانه افراد در سازمان با عنوان رفتار شهروندی سازمانی نامبرده میشود. با توجه به اهمیت این نوع رفتارها و تأثیر آن در عملکرد و بهرهوری سازمانها، هدف کلی این پژوهش بررسی رابطه رفتار شهروندی سازمانی با عملکرد کارکنان استانداری اصفهان میباشد. ازاینرو یک چهارچوب مفهومی با پنج بعد نوعدوستی، وظیفهشناسی، جوانمردی، نگرش مدنی و ادب و احترام مدنظر قرارگرفته است. تحقیق حاضر ازنظر هدف کاربردی عملی و از جنبه روش توصیفی- پیمایشی میباشد. ابزار گردآوری دادهها پرسشنامه استاندارد پادساکف و همکاران (2000) بوده است. روایی پرسشنامه به شکل صوری و پایایی آن از طریق ضریب آلفای کرونباخ مورد تأیید قرارگرفته است. جامعه آماری کارکنان استانداری اصفهان بوده و بر اساس نمونهگیری تصادفی ساده و فرمول کوکران تعداد نمونه 87 برآورد شده است نتایج پژوهش نشان داد که میزان رفتار شهروندی سازمانی کارکنان در این سازمان در سطح مناسبی است. بین رفتار شهروندی سازمانی و ابعاد آن و عملکرد رابطه معنیداری وجود دارد. مؤثرترین عامل در بین متغیرهای مستقل بر عملکرد فضیلت مدنی میباشد. در اولویتبندی مؤلفههای رفتار شهروندی سازمانی بالاترین رتبه مربوط به فضیلت مدنی و کمترین رتبه مربوط به وظیفهشناسی بوده است. بین رفتار شهروندی سازمانی و ویژگیهای جمعیت شناختی تفاوت معنیداری وجود ندارد. درمجموع رفتار شهروندی سازمانی بر عملکرد کارکنان تأثیر مثبت دارد و باعث افزایش عملکرد کارکنان میشود.
فرزانه جهرمی؛ رسول عباسی
دوره 4، شماره 2 ، مهر 1397، ، صفحه 149-185
چکیده
امروزه سازمانها، برای رقابت در عرصه جهانی در تلاشند کارکنانی انتخاب کنند که فراتر از وظیفه خود عمل کنند. در همین راستا، مفهوم رفتار شهروندی سازمانی که باعث ارتقای عملکرد سازمانها میشود، از سطح سیستمهای رسمی در سازمان، فراتر است و در ادبیات مادیگرای غرب در زمینه مدیریت، دلیل تامّی برای علّت بروز این رفتار از سوی کارکنان ارائه ...
بیشتر
امروزه سازمانها، برای رقابت در عرصه جهانی در تلاشند کارکنانی انتخاب کنند که فراتر از وظیفه خود عمل کنند. در همین راستا، مفهوم رفتار شهروندی سازمانی که باعث ارتقای عملکرد سازمانها میشود، از سطح سیستمهای رسمی در سازمان، فراتر است و در ادبیات مادیگرای غرب در زمینه مدیریت، دلیل تامّی برای علّت بروز این رفتار از سوی کارکنان ارائه نشده است. این نوشتار با بهرهگیری از سخنان ارزشمند کلام امیر سخن و گنجینه گهربار نهجالبلاغه و رساله حقوق امام سجاد علیهالسّلام با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی، به واکاوی و تحلیل نظریه رفتار شهروندی سازمانی و ابعاد آن (نوعدوستی، وظیفهشناسی، جوانمردی، ادب و مهربانی، فضیلت مدنی)، پرداخته است. در یافتههای این پژوهش علاوه بر شباهتهایی که از نگاهی انساندوستانه در مؤلفههای رفتار شهروندی سازمانی بین ادبیات موجود مدیریت با نهجالبلاغه و رساله حقوق امام سجاد علیه السّلام یافت شد دو نقطه تمایز نیز معرفی شد. یکی از تمایزات، بروز رفتار از خودگذشتگی و ایثار است و دیگری که به عنوان منشأ بروز تمامی مؤلفههای رفتار شهروندی سازمانی ایفای نقش میکند، اخلاص است. اخلاص میتواند زیربنای بروز رفتارهای شهروندی سازمانی از نگاه اسلام علوی باشد. مدل توسعهیافته این پژوهش در انتهای آن ترسیم شده است. که در این مدل علاوه بر ابعاد رفتار شهروندی سازمانی، دو بعد اسلامی ایثار و اخلاص در حوزه رفتار شهروندی سازمانی به مدل افزوده شده است
نسیم خواجه پور؛ سید اسماعیل هاشمی؛ کیومرث بشلیده
دوره 3، شماره 2 ، مهر 1396، ، صفحه 101-122
چکیده
نتایج پژوهشهای مختلف نشان داده است کارکنان زاینده، شور و سرزندگی، انگیزه و سلامت روان بیشتر، و ترک شغل و علائم بیماریهای جسمی کمتری دارند. زایندگی در کار نهتنها عملکرد بهتر به همراه دارد، بلکه افراد را به فرای وظیفه خود و کمک به دیگران هدایت میکند. هدف پژوهش حاضر بررسی نقش میانجی زایندگی در محیط کار در رابطه ویژگیهای زمینهای ...
بیشتر
نتایج پژوهشهای مختلف نشان داده است کارکنان زاینده، شور و سرزندگی، انگیزه و سلامت روان بیشتر، و ترک شغل و علائم بیماریهای جسمی کمتری دارند. زایندگی در کار نهتنها عملکرد بهتر به همراه دارد، بلکه افراد را به فرای وظیفه خود و کمک به دیگران هدایت میکند. هدف پژوهش حاضر بررسی نقش میانجی زایندگی در محیط کار در رابطه ویژگیهای زمینهای با عملکرد شغلی و رفتار شهروندی سازمانی است. روش پژوهش حاضر به لحاظ هدف، کاربردی، و به لحاظ نحوه جمعآوری دادهها توصیفی - همبستگی است. جامعه آماری شامل همه کارکنان یک شرکت صنعتی است که در سال 1395 در این شرکت کار میکردند. نمونهای به حجم 211 نفر از آنان به روش تصادفی ساده انتخاب شد. برای سنجش متغیرهای مورد مطالعه پرسشنامههای جو اعتماد و احترام، مقیاس خود تعیینیِ توانمندسازی روانشناختی، بازخورد عملکرد، زایندگی در کار، عملکرد شغلی و رفتار شهروندی سازمانی بهکار گرفته شد. ارزیابی الگوی پیشنهادی از طریق مدلسازی معادلات ساختاری با نرمافزارAmos انجام گرفت. روابط واسطهای در الگوی پیشنهادی با روش بوتاستراپ آزموده شد. یافتهها نشان داد الگوی پیشنهادی، برازش خوبی با دادهها دارد. همچنین، نتایج پژوهش نشان داد، خودتعیینی بهطور مستقیم و با میانجیگری زایندگی در کار بر عملکرد شغلی و رفتار شهروندی سازمانی اثر میگذارند
نسترن داداش زاده؛ اکبر سلیمان نژاد؛ جعفر قهرمانی
دوره 2، شماره 2 ، مهر 1395، ، صفحه 155-186
چکیده
توجه به رفتار شهروندی سازمانی در بهبود عملکرد کارکنان و کیفیت خدمات در سازمانها مؤثر است. با توجه به فشار کاری در میان کارکنان به نظر میرسد بررسی تأثیر آموزش هوش هیجانی در رفتار شهروندی سازمانی کارکنان حائز اهمیت باشد. این پژوهش با هدف برسی تأثیر آموزش هوش هیجانی در رفتار شهروندی سازمانی معلمان ابتدایی ماکو صورت گرفت. روش پژوهش، ...
بیشتر
توجه به رفتار شهروندی سازمانی در بهبود عملکرد کارکنان و کیفیت خدمات در سازمانها مؤثر است. با توجه به فشار کاری در میان کارکنان به نظر میرسد بررسی تأثیر آموزش هوش هیجانی در رفتار شهروندی سازمانی کارکنان حائز اهمیت باشد. این پژوهش با هدف برسی تأثیر آموزش هوش هیجانی در رفتار شهروندی سازمانی معلمان ابتدایی ماکو صورت گرفت. روش پژوهش، نیمهآزمایشی از نوع پیشآزمون و پسآزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل کلیه معلمان زن ابتدایی ماکو در سال تحصیلی 1396-1395 بود. نمونه پژوهش، 30 نفر از معلمان زن بودند که بهصورت تصادفیِ خوشهای، انتخاب و به دو گروه، تقسیم و گروههای آزمایش و کنترل بهصورت تصادفی از این دو گروه، انتخاب شدند. ابزار پژوهش، پرسشنامه رفتار شهروندی سازمانی هوی و پالو و بسته آموزشی هوش هیجانی بود. روایی و پایایی ابزار از مطلوبیت برخوردار هستند. شاخصهای آمار توصیفی و تحلیل کوواریانس برای توصیف و آزمون فرضیههای تحقیق استفاده شد. تحلیل دادهها نشان داد که آموزش هوش هیجانی در رفتار شهروندی سازمانی و مؤلفههای آن -شامل نوعدوستی، وظیفهشناسی، تحملپذیری یا بردباری، تکریم اربابرجوع و فضائل شهروندی- تأثیر داشت. آموزش هوش هیجانی توانست میزان نوعدوستی، وظیفهشناسی، تحملپذیری یا بردباری، تکریم اربابرجوع و فضائل شهروندی را افزایش دهد.
رحمتالله قلیپور؛ حسین صمدی میارکلائی؛ حمزه صمدی میارکلائی
دوره 1، شماره 1 ، مهر 1394، ، صفحه 159-189
چکیده
امروزه سازمانها برای پیشرفت و اثربخشی، نیازمند کارکنان کارآمد و متعهدند تا در جهت رشد و تعالی به اهداف خود برسند. تعهد سازمانی، عاملی تأثیرگذار بر رفتار کارکنان در سازمان است. رفتار شهروندی سازمانی مجموعه رفتارهای خودجوش کاری است که خارج از محدوده رفتارهای الزامی افراد در محیط کار محسوب میشود و تعهد سازمانی در بهبود آن نقش اساسی ...
بیشتر
امروزه سازمانها برای پیشرفت و اثربخشی، نیازمند کارکنان کارآمد و متعهدند تا در جهت رشد و تعالی به اهداف خود برسند. تعهد سازمانی، عاملی تأثیرگذار بر رفتار کارکنان در سازمان است. رفتار شهروندی سازمانی مجموعه رفتارهای خودجوش کاری است که خارج از محدوده رفتارهای الزامی افراد در محیط کار محسوب میشود و تعهد سازمانی در بهبود آن نقش اساسی دارد. هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطه میان تعهد سازمانی و رفتار شهروندی سازمانی در کارکنان صنایع نساجی جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران است. جامعه آماری این تحقیق، 180 نفر از کارکنان صنایع نساجی هلال احمر جمهوری اسلامی ایراناند که 106 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند و برای جمعآوری دادهها از پرسشنامههای استاندارد استفاده شده است. همچنین تجزیه و تحلیل دادهها به وسیله نرمافزارهای SPSS و LISREL انجام شده است. یافتهها نشان میدهند که رابطه میان تعهد سازمانی و رفتار شهروندی سازمانی، مثبت و معنادار است. همچنین این ارتباط مثبت و معنادار میان ابعاد تعهد سازمانی (به جز تعهد عاطفی) و رفتار شهروندی سازمانی نیز یافت شد. در مدل مورد بررسی، مقادیر شاخصهای برازش (RMSEA=0/79، NFI=0/90 و GFI=0/93)، نشاندهنده مناسببودن مدلاند.